Emotsional intellektning ahamiyati va uning psixologik hamda fiziologik xususiyatlari
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17245603Ключевые слова:
emotsiya, hissiyotning fiziologik asoslari, kayfiyat, g‘azab, xursandchilik, estetik hislar, o‘zini anglash, empatiya, iroda.Аннотация
Ushbu maqolada emotsional intellekt tushunchasi, uning inson hayotidagi o‘rni, ahamiyati va psixologik
xususiyatlari haqida batafsil fikr yuritilgan. Emotsional intellekt shaxsning o‘z hissiyotlarini anglash, boshqarish, boshqalar
hissiyotlarini tushunish va ularga mos ravishda muloqot qilish qobiliyati sifatida talqin qilinadi. Olimlar tomonidan
olib borilgan tadqiqotlarda emotsional intellekt nafaqat shaxsiy hayotda, balki ta’lim, tarbiya, kasbiy faoliyat va jamiyatda
muvaffaqiyat qozonishda ham muhim rol o‘ynashi alohida ta’kidlanadi.
A. Shoumarov, E. G‘. G‘oziyev kabi o‘zbek olimlari, shuningdek, xorijiy olimlardan P. Salovey, J. Mayer va D. Golemanlarning
ilmiy qarashlari asosida emotsional intellektning nazariy asoslari chuqur o‘rganilgan. Ularning fikricha, inson
muvaffaqiyatining kaliti ko‘pincha aqliy intellekt (IQ) emas, balki emotsional intellekt (EQ) bilan belgilanadi. Chunki emotsional
intellekt insonning o‘zini anglash, ijtimoiy munosabatlarni yo‘lga qo‘yish, stressli vaziyatlarda to‘g‘ri qaror qabul
qilish hamda ijobiy motivatsiyani shakllantirishda hal qiluvchi omil hisoblanadi.
Maqolada, shuningdek, emotsional intellektning fiziologik asoslari, kayfiyat va hissiyotlar bilan bog‘liqligi, o‘zini o‘zi boshqarish
jarayonlaridagi o‘rni hamda shaxsiy rivojlanishdagi ahamiyati yoritilgan. Olimlarning nazariyalari asosida emotsional
intellektning ijtimoiy munosabatlar, o‘qish va kasbiy faoliyatdagi muvaffaqiyatlarga qo‘shadigan hissasi tahlil qilinadi
Библиографические ссылки
1. G‘oziyev, E. G‘. (2006). Umumiy psixologiya. Toshkent: O‘qituvchi. Emotsiya va hissiyotlarning psixologik va fiziologik
asoslarini keng yoritadi.
2. Shoumarov, A. (2015). Psixologiya fanining dolzarb masalalari. Toshkent. O‘zbek psixologlari tomonidan emotsional
intellektning ayrim jihatlari tahlil qilingan.
3. Zufarova, M. E. Umumiy psixologiya. Hissiyot haqida umumiy ma’lumot.
4. Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). Emotional Intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9(3), 185–211.
5. Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ. New York: Bantam Books.
6. Големан, Д. (2008). Эмоциональный интеллект. Москва: Манн, Иванов и Фербер.
7. Соловей, П., Майер, Дж. (2001). Эмоциональный интеллект: теория и практика.
8. Люсин, Д. В. (2004). Современные представления об эмоциональном интеллекте. Вопросы психологии, №5.
Загрузки
Опубликован
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2025 MAKTABGACHA VA MAKTAB TA’LIMI JURNALI
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.
